iNTERaCT: improvisatie en communicatie volgens Mats Gustafsson

"Ik ben geobsedeerd door de gigantische machine in de buurt van het station waar je zo goed als alle levensnoodzakelijke dingen kan kopen. Een paar jaar geleden stond ik daar met The Thing en Joe Mcphee op een trein te wachten en we keken uren naar hoe de machine tal van zinloze zaken voor onze treinreis aanleverde." Het minste wat je wel kan zeggen is dat die bepaalde machine in de Hasseltse stationsbuurt indruk maakte op de Zweed Mats Gustafsson die als muzikant vaak op reis is. Binnenkort staat hij voor de vijfde keer op de planken van Kunstencentrum België en ditmaal maakt hij deel uit van het gebeuren dat door de organisatoren met de term iNTERaCT bedacht werd.

Met iNTERaCT, een volgende episode voor het Open Circuit-productieplatform, brengt kunstencentrum België een groot aantal belangrijke mensen uit de vrije jazz-wereld samen die de vrijheid krijgen om zich te laten gaan in om het even welke combinatie. Daarbij wordt in de eerste plaats aan muziek gedacht maar ook dans, theater en nieuwe media zijn mogelijke invalshoeken. Op dit gebeuren is Mats Gustafsson één van de centrale gasten, wiens lidmaatschap in het Brötzmann Chicago Tentet en The Thing -dan zwijgen we nog over Mats recente samenwerkingen met het Italiaanse Zu en Sonic Youth- ons alvast doet watertanden.

"Improvisatie is uiteraard gestructureerde muziek, zonder structuur heb je geen muziek. Het verschil met bijvoorbeeld popmuziek is dat in het geval van improvisatie de vorm op het moment zelf bepaald wordt. Improvisatie houdt interactie in met alle mogelijke elementen die opduiken. Ik zie het eerder als een keuze er op dat moment iets mee te doen of net niet natuurlijk." In dat opzicht is de werkwijze van The Thing heel interessant. Met die band neemt Mats bestaande nummers als basis waarop hij verder werkt. Zo leverde The Thing op hun album Garage interessante versies af van ‘Art Star’ van The Yeah Yeah Yeahs en ‘Aluminum’ van The White Stripes. "The Thing probeert met alle soorten muziek om te gaan. Ik houd ervan om de gelijkenissen en de verschillen tussen garagerock en freejazz bloot te leggen en vervolgens te ontdekken hoe je twee of meer muzikale tradities samen kan brengen. Muziek moet weerstand oproepen en de combinatie waarin The Thing deze specifieke combinaties samenbrengt maakt het voor mij de moeite waard. We zoeken natuurlijk naar materiaal dat de groep steeds opnieuw voor uitdagingen stelt, en dat kan gaan van Lightning Bolt tot liedjes waarmee mijn dochtertje Alva komt aandraven."

Mats maakt geen onderscheid tussen verschillende instrumenten of culturele achtergronden. Zelfs de verschillende media spelen voor hem geen rol. "Ik heb echt problemen om mensen in hokjes te duwen. Het draait allemaal simpelweg om communicatie. Ofwel werkt het ofwel niet." Mats persoonlijke geschiedenis is hiervan een goed voorbeeld. In de jaren negentig maakte hij de oversteek naar Amerika waar hij een hechte band opbouwde met muzikanten zoals Ken Vandermark en Michael Zerang, mensen die ook op het iNTERaCT podium staan. Heeft Mats al een idee wat daar te gebeuren staat? "Dat zien we wel. Ik vermoed dat we daar moeten zijn om dat te beseffen. Wat wel vaststaat is dat kunstencentrum België de laatste jaren uitgegroeid is tot één van de belangrijkste plaatsen voor creatieve muziek in Europa ... it really ROCKS!!! Ik kijk er naar uit."

- Hans van der Linden (Kindamuzik) -